Region Horehronie, należący w przeszłości do Zwoleńskiej żupy, jest współcześnie wyznaczony powiatami
Bańska Bystrzyca i
Brezno. Znajduje się on w centrum Słowacji, w Horehrońskim podolu, które stanowi część składową Zwoleńskiej kotliny, od źródła Hronu aż po Hronsek, gdzie kończy się powiat
Bańska Bystrzyca. Hron jest drugą pod względem długości rzeką słowacką (298 km), która przy Szturowie wpada do Dunaju, otoczoną w górnym biegu Kralowoholską częścią
Niżnych Tatr na północy i Veprovskimi Vrchami na południu, Górami Kremnickimi na zachodzie i Zwoleńską kotliną na południowym wschodzie, otoczoną cyplami Gór Kremnickich i Starohorskich,
Wielką Fatrą i
Niżnymi Tatrami na północy i zachodzie i Veprowskimi wierchami na południu. Mieszkańcy zachowali wiele elementów tradycji ludowych w swoim sposobie życia i w jego codziennych przejawach (w mowie, ubieraniu, śpiewach i tańcach).
   
Centrum regionu stanowi
Bańska Bystrzyca (78 tys. mieszkańców), siedziba województwa bańskobystrzyckiego, najważniejsze a równocześnie najbardziej znane centrum turystyczne z bogatą historią i mnóstwem kulturalno-historycznych pamiątek i zabytków (miejski zamek, kościoły, ratusz, historyczny rynek, Muzeum Słowackiego Powstania Narodowego), administracyjne, kulturalne i gospodarcze centrum Horehronia. Powstańcze miasto, w którym 29 sierpnia 1944 roku było proklamowane Słowackie Powstanie Narodowe.
   
Wiele pomników w mieście i bliskiej okolicy przypomina poruszające wydarzenia z II wojny światowej (Muzeum Słowackiego Powstania Narodowego, Kremnička, Kaliste, Balaże i inne).
   
Bańska Bystrzyca powstała z najstarszej osady w XII wieku; prawa wolnego, królewskiego, górniczego miasta zyskała w 1255 roku. W pierwszej kolejności wydobywało się tu srebro, od XIV wieku miedź
(Spania dolina). Największy rozmach miasto osiągnęło na końcu XV i na początku XVI wieku podczas panowania rodzin Tchurzowców z Krakowa i Fuggerowców z Augsburga. Historyczne jądro miasta z miejskim zamkiem (barbakanem), sakralnymi budowlami i domami mieszkalnymi jest miejskim zespołem zabytkowym, otoczonym miejskim murem (w wielu miejscach zrekonstruowanym) z zachowanymi basztami. W miejskim grodzie dominuje Kościół Marii Panny (z ołtarzem Mistrza Pawła z
Lewoczy) i kościół św. Krzyża, do zamkowego kompleksu należy także gotycki ratusz z regionalną galerią i dom Matejov. Odnowiony rynek z dwuwieżowym kościołem św. Franciszka Ksawerego, pochyloną widokową wieżą godzinową z XVI wieku i wieloma mieszczańskimi domami (dom Thurzov - muzeum, dom Benickiego i inne) wabi nie tylko rodzimych, ale także zagranicznych odwiedzających.
   
W pobliskiej okolicy są dogodne możliwości kulturalnego i sportowego wyżycia, turystyki pieszej i rowerowej oraz agroturystyki (Góry Kremnickie, Góry Starohorskie, Tajov, Králiky, Kordíky, Turecká,
Spania dolina).
Bańska Bystrzyca jest miejscem startowym znakowanych tras turystycznych w bliskiej i dalszej okolicy. Są tu dogodne możliwości do uprawiania narciarstwa zjazdowego i turystyki narciarskiej w znanych narciarskich ośrodkach
(Donowały,
Šachtičky, Turecká, Skałka, Krahule, Králiky, Sielnická polana i inne).
   
Kolejnym ważnym centrum jest miasto
Brezno (23 tys. mieszkańców). Najstarsza wzmianka o
Breźnie pochodzi z roku 1265, w roku 1655 zostało uznane za królewskie miasto. Rynek ma średniowieczny kształt, w którym dominuje miejska wieża (dzwonnica), kościół z 1785 roku i dawny ratusz klasycystyczny z 1790 roku (dzisiaj horehrońskie muzeum z ekspozycjami ludowych haftów, strojów i wyrobów z drewna). Corocznie w maju odbywa się tu literacko-muzyczny konkurs.
   
Brezno leży na skrzyżowaniu szlaków kolejowych i drogowych. Dzięki swemu dogodnemu położeniu jest punktem wyjścia do znanych turystycznych i narciarskich centrów:
Chopok-południe
(Bystriańska Dolina,
Krpáčovo),
Myto pod Dziumbirem,
Čertovica. Znakomite możliwości uprawiania pieszej turystyki po grani
Niżnych Tatr, czy Veporských vrchov.
Niżne Tatry są parkiem narodowym sięgającym aż po
Telgárt pod
Kralową Holą, gdzie sąsiaduje z parkiem narodowym
Słowacki Raj. W pobliżu
Brezna można odwiedzić mnóstwo interesujących miejsc - Uzdrowisko Brusno (leczenie chorób układu trawiennego),
Niemiecka (pomnik ofiar spalonych podczas II wojny światowej),
Górna Lehota, Chvatimech (odnowiona wąskotorowa kolejka czarnohrońska do Čierneho Balogu-Vydrova), Osrblie (areał do uprawiania biathlonu),
Bystrá
(Bystriańska jaskinia), Bacúch (źródło Boženy Němcovej),
Połomka (oryginalne stroje i gwary),
Telgárt (w przeszłości Švermovo, jedyny okrągły tunel kolejowy, typowe horehrońskie drewniane kraty, stacja meteorologiczna), meandry Hronu i źródło Hronu pod przełęczą Besník.
   
Hron jest najpopularniejszą rzeką ma przeprowadzanie spływów, ponieważ nie ma wielu technicznych przeszkód. Przeważnie spływ rozpoczyna się od
Brezna (przy wyższym poziomie wody już od
Heľpy) aż do Dunaju, poza odcinkiem przy Veľkých Kozmálovciach (północny - zachód od Lewic), gdzie znajduje się zbiornik wodny.
   
Horehronie należy wspólnie z
Liptowem i
Spiszem do najatrakcyjniejszych i najczęściej odwiedzanych regionów Słowacji. Cały obszar jest bogaty w turystyczne atrakcje, które można odwiedzać przez cały rok. W celach turystycznych, cykloturystycznych i narciarskich można udawać się do znanych ośrodków rekreacyjnych. Historyczne zabytki znajdują się w centralnej części Horehronia
(Bańska Bystrzyca,
Słowacka Lupcza, Hronsek). W
Španej dolinie znajduje się rezerwat architektury ludowej, cały region żyje ludowymi tradycjami i bogactwem pieśni i obyczajów
(Połomka,
Heľpa,
Szumiacz,
Myto pod Dziumbirem,
Čierny Balog). W regionie znajdują się mineralne źródła i nastawione na nie uzdrowiska (Brusno). Atrakcyjna czarnohrońska kolejka z parową lokomotywą, kursująca z Chvatimechu do Čierneho Balogu stała się nieodłącznym składnikiem regionu.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
To jest moja strona poświęcona Horehroniu,
za pośrednictwem której zapraszam Państwa do odwiedzenia tego pięknego zakątka Słowacji.
Witajcie.
Rudolf Kukura